Πρόγραμμα Κυριακή 19 Μαΐου
Διαδικτυακές Εισηγήσεις
11.00 – 12.30 Τραπέζι συζήτησης ΕΠΕΚΕΙΝΑ Στρογγυλή Τράπεζα και θεματική:
“Η φθορά του “υφάσματος” του τραυματικού: περί της Mεταψυχολογίας του Ψυχαναγκασμού της Επανάληψης”.
-Δημήτρης Γεωργιάδης (PhD)
Ο Οριακός Ασθενής μέσα από μια Ψυχοδυναμική Σκοπιά
Οι Ψυχοδυναμικές θεραπείες, όπως και η κλασική ψυχανάλυση, συνιστούν προσεγγίσεις βοηθητικές για τους ανθρώπους, οι οποίες προήλθαν από τις ιδέες του Sigmund Freud, των συνεργατών και των μαθητών του. Ίσως μία τέτοια γενεαλογία θα μπορούσε να αποδοθεί σε όλες σχεδόν τις μορφές της «ομιλούσας θεραπείας» -εφόσον ακόμη και εκείνες που διαφέρουν ριζικά από τον τρόπο δουλειάς του Freud- έχουν επηρεαστεί με κάποιον τρόπο από αυτόν.
Η οριακή κατάσταση χαρακτηρίζεται από έλλειψη απαρτίωσης, κυριαρχία των πρώιμων μηχανισμών άμυνας, μια συνεχή ταλάντευση μεταξύ της αυτονόμησης και της συγχώνευσης, όπως και διαρκείς επιθέσεις στη σκέψη.
Ως όρος η έννοια «οριακός» εμφανίζεται στην ψυχιατρική διάλεκτο ήδη από τον περασμένο αιώνα, σε μια προσπάθεια να προσδιοριστούν κλινικές οντότητες που δεν μπορούσε η μέχρι τότε παραδοσιακή διαγνωστική ταξινόμηση μεταξύ ψύχωσης και νεύρωσης να αποδώσει ικανοποιητικά. Χαρακτηριστικά, ο Knight (1953) αναφέρει πως, ενώ στην εποχή του Freud ο υστερικός αποτελούσε την τυπική περίπτωση ασθενή, στις μέρες μας οι οριακοί ασθενείς ολοένα και πιο συχνά αποτελούν το επίκεντρο του ψυχιατρικού και ψυχαναλυτικού προβληματισμού. Ο Green (2002) προσεγγίζει τη λέξη «όριο» ως έναν όρο που δεν ανήκει ούτε στο παραδοσιακό λεξιλόγιο της ψυχιατρικής ούτε στη φροϋδική ορολογία. Συμφωνεί πως ο Freud μπορεί να εισήγαγε καινούργιες κλινικές οντότητες τις οποίες έχουν αποδεχτεί οι κλασικοί ψυχίατροι, αλλά δεν διαφοροποίησε την κατηγορία των οριακών περιπτώσεων. Μάλιστα, ο ίδιος εισάγει έναν δικό του τρόπο μεθοδολογίας για την εξέταση και κατανόηση του οριακού ασθενή, έχοντας ως σημείο αφετηρίας την ψυχαναλυτική διερεύνηση της λέξης «όριο», η οποία αποτελεί την εννοιολογική βάση της κλινικής οντότητας των οριακών περιπτώσεων.
Σκοπός της παρούσας εισήγησης είναι, η κατά το δυνατόν, παρουσίαση του οριακού ασθενή μέσα από την επισκόπηση της ψυχοδυναμικής βιβλιογραφίας.
Λέξεις κλειδιά: Ψυχανάλυση, όριο, οριακός ασθενής.
Βιβλιογραφία
Green, A. (2002). Η ιδιωτική τρέλα, Αθήνα: Καστανιώτης.
Knight, R.,P. (1953). Borderline states, στο Gabbard, G.O. (2006), Η Ψυχοδυναμική Ψυχιατρική στην Κλινική Πράξη, Αθήνα: Βήτα.
Ποταμιάνου Α. (1993). Ψυχική Οικονομία και Δυναμική στις Οριακές Καταστάσεις, Αθήνα: Χατζινικολή.
Χαρτοκόλλης, Π. (2010). Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας, Οιδίπους, 4: 336-348.
-Κωνσταντίνος Κόντης Ψυχολόγος Μεταπτυχιακός φοιτητής φιλοσοφίας της επιστήμης
Τραύμα, Ψυχολογιοποίηση και Θυματοποίηση στην Ψυχολογική Κουλτούρα του Συναισθηματικού Καπιταλισμού
Περίληψη
Η παρούσα εισήγηση εξετάζει την υπερβολική χρήση του όρου τραύματος στο θεραπευτικό αλλά και στο γενικότερο λεξιλόγιο. Μέσω της ανάλυσης της Eva Illouz αναδεικνύεται το πώς η εκλαΐκευση της ψυχανάλυσης οδήγησε στην παράδοξη αλλά συμπληρωματική πίστη πως ο ατομικός ψυχισμός είναι προϊόν ενός τραύματος που πρέπει να ξεπεραστεί ώστε ο καθένας να φτάσει στην αυτοπραγμάτωση.
Ταυτόχρονα, υπό την επίδραση αυτού που η Illouz ονομάζει συναισθηματικός καπιταλισμός, παρουσιάζεται το πώς οι συναισθηματικές σχέσεις έχουν υποβληθεί σε μια έντονη ψυχολογιοποίηση και εξορθολογισμό, όπου το υποκείμενο καλείται να αστυνομεύει ψυχολογικά τη συμπεριφορά του και να αντιμετωπίζει τα συναισθήματά του σαν να μπορούν να αφαιρεθούν από αυτό και να αναλυθούν σαν να ήταν εξωτερικά αντικείμενα. Η ανάλυση αυτή συμπληρώνεται από τον ισχυρισμό του Ehrenberg ότι πια το μοντέλο της συγκρουσιακότητας στο κοινωνικό και ψυχολογικό επίπεδο έχει παρέλθει και αντικατασταθεί από το μοντέλο της επίδοσης και της ανεπάρκειας.
Υποστηρίζεται πως μέσα από αυτήν την ψυχολογιοποιημένη αστυνόμευση, το θεραπευτικό λεξιλόγιο αλλά και την αρνητική αντιμετώπιση της σύγκρουσης, ένα δυσάρεστο γεγονός ή μια διαπροσωπική διαφωνία μπορούν να αποκτήσουν περίσσιο ψυχολογικό βάρος και να χαρακτηριστούν ως τραύμα, με το υποκείμενο να ψυχολογιοποιεί τον εαυτό του ως θύμα. Τέλος, συζητείται κριτικά το πώς αυτό το αφήγημα στηρίζει την ψυχολογιοποίηση και την ψυχιατρικοποίηση προσωπικών και διαπροσωπικών προβλημάτων αλλά και την αγορά της ψυχοφαρμακολογίας και ψυχοθεραπείας, οι οποίες σχεδόν προσφέρονται ως προϊόντα-λύσεις στο τραύμα που υποτιθέμενα βιώνει ο καθένας.
Λέξεις-Κλειδιά: Τραύμα, Ψυχολογιοποίηση, Ψυχολογική Κουλτούρα, Συναισθηματικός Καπιταλισμός
-Ελένη Μακρογιάννη Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια Δραματοθεραπεύτρια ECP Holder-E.A.P. StoryPlay Attendance EFT – Emotionally Focused Therapy Couples
Μία θεραπευτική προσέγγιση για το τραύμα : Το έμμεσα κατευθυντικό μοντέλο παιγνιοθεραπείας του Milton Erikson.
Περίληψη
Μία θεραπευτική προσέγγιση για το τραύμα : το έμμεσα κατευθυντικό μοντέλο παιγνιοθεραπείας του Milton Erikson.Στην ψυχαναλυτική θεωρία, ο καταναγκασμός της επανάληψης συντελείται μέσα στο πλαίσιο ώστε να περιχαρακώσει το τραύμα και με αυτό τον τρόπο να το περιορίσει και να το οριοθετήσει. Την ίδια στιγμή, υπάρχει αυτό που θα λέγαμε “προσκόλληση στο τραύμα”. Το υποκείμενο “βλέπει” τον εαυτό του μέσα από το πρίσμα του τραύματος. Υπάρχει η αδυναμία διαχωρισμού του εαυτού από το τραύμα, η αδυναμία αποταύτισης . Ετσι, η εικόνα του Εαυτού δομείται γύρω από το “γίνομαι το τραύμα”, “είμαι το τραύμα”.
Μέσα από το μοντέλο Παιγνιοθεραπείας του Milton Erikson, StoryPlay, εστιάζουμε στο “εσωτερικό φως” του ατόμου. Η εστίαση μετατοπίζεται από το παρελθοντικό τραύμα στην ανθεκτικότητα και την ευημερία του, δύο βασικές έννοιες του μοντέλου, όπου η αναδόμηση του νοήματος της ζωής ορίζεται ως αντίδραση ακόμα και στα πιο ολέθρια συμβάντα αυτής.
Θα αναφερθούμε σε κλινικό περιστατικό, όπου επιχειρείται η μετατόπιση της ψυχικής επένδυσης του ατόμου από το τραύμα της διάγνωσης του αυτισμού στην ανάπτυξη των δημιουργικών δεξιοτήτων και της ελπίδας για την ζωή.
–Σάββας Μπακιρτζόγλου Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτής
Η φθορά του “υφάσματος” του τραυματικού: περί της Mεταψυχολογίας του Ψυχαναγκασμού της Επανάληψης
Περίληψη
Το φαινόμενο του ψυχαναγκασμού της επανάληψης (ή τραυματική νεύρωση), μας ωθεί να επαναλάβουμε όμοιες επιλογές και πράξεις, πρωτίστως τις πιο επώδυνες και πιο καταστροφικές, οι οποίες φαίνεται να αποσκοπούν την αναδημιουργία της τραυματικής κατάστασης
Η κίνηση της επανάληψης είναι μια παγκόσμια τάση της οργανικής ζωής και του ενορμητικού, μια έμφυτη προδιάθεση σε κάθε ζωντανό οργανισμό αλλά και θεμελιακή αρχή της ψυχικής εργασίας.
Γενικότερα, οι αμυντικές δραστηριότητες του ασυνείδητου διέπονται από την επιβολή της επανάληψης (Laplanche-Pontalis 1967), οι μηχανισμοί άμυνας τείνουν να μονιμοποιούνται στο Εγώ κατά τη γραμμή της μονιμότητας-σταθερότητας.
Στη δεύτερη θεωρία των ενορμήσεων (1920), ο ψυχαναγκασμός της επανάληψης επισημάνθηκε από τον Freud ως τάση έμφυτη στους ζώντες οργανισμούς η οποία ωθεί στην επιστροφή προς τα πίσω ώστε να αποκατασταθούν προηγούμενες καταστάσεις. Ο ψυχαναγκασμός της επανάληψης μετά από έναν τραυματισμό στοχεύει να πετύχει, όσο είναι δυνατόν, την εκφόρτιση των διεγέρσεων που συνδέονται μ’αυτόν.
Πηνελόπη Ρουμπή Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
Λογοτεχνία – “Ο φύλακας της μνήμης”
Περίληψη
Η ακόλουθη εργασία στοχεύει ν’ παρουσιάσει την ανακουφιστική λειτουργία της λογοτεχνίας στο τραύμα διαμέσου της ανθρώπινης μνήμης.H λογοτεχνία δεν αψηφά την μνήμη αλλά την επαναφέρει, την επαναπροσδιορίζει και συνοδεύει τις αναμνήσεις και τα μνημονικά ίχνη όπως αυτά ανασύρρονται από το σπασμένο πηλό του ανθρώπου.
Το τραύμα, δεν ξεφεύγει από την μνήμη, αποζητά την επανάληψη όχι μόνο για τα «σβήσει» το δυσφορικό αλλά για να ερμηνευτεί, να επανακατασκευαστεί και να περάσει μέσα από καινούργιες αναγνώσεις και διατυπώσεις του ψυχισμού. Η λογοτεχνία γίνεται το μέσο συνάντησης του ανθρώπου με το τραύμα του, γίνεται ο τεχνίτης που με τα πολύτιμα εργαλεία που κουβαλά, όπως τις λέξεις, την σιωπή, την ονειροπόληση και την φαντασίωση καταφέρνει να «ζωντανέψει» τις ανάμνησεις.
Οι αναμνημονεύσεις, οι κατασκευές, μέσω της λογο-τεχνίας θα λειτουργήσουν ως «σκαλωσιές» για να θεραπεύσουν το τραύμα. Στην λογοτεχνία μέσω της αφήγησης, της γραφής ή της ακρόασης θα συναντηθεί ξανά ο άνθρωπος με το εαυτό του θα καθρεφτιστεί με τον πληγωμένο ήρωα της ιστορίας, θα αφουγκραστεί τον ήχο της θάλασσας, θ’ ακροπατήσει στα λειβάδια του αφηγήματος, θα αγαπήσει ή θα βυθιστεί στο απόκοσμο. Η ψυχανάλυση που στοχεύει να αγκαλιάσει το τραύμα δεν θα μπορούσε να παραμείνει αδιάφορη μπροστά στην «άλλη ζωή» που προβάλλεται μέσα από την λογοτεχνική ανάγνωση.
Λέξεις κλειδιά: Μνήμη, λογοτεχνία, τραύμα, επανάληψη.
-Γιάννης Σκοπετέας Αν. Καθηγητής Σκηνοθεσίας και Εικονοληψίας στον κινηματογράφο και στις ψηφιακές τέχνες, Πρόεδρος Τμήματος Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου, ΕΚΠΑ.
Κινηματογραφοθεραπεία και ψυχαναγκασμός της επανάληψης
Περίληψη
Η θεραπεία μέσω κινηματογράφου είναι μια διαδικασία σχετικά πρωτόγνωρη στην ελληνική πραγματικότητα. Οι ταινίες εκτός από το να διασκεδάζουν, μπορούν να θεραπεύουν χρησιμευοντας ως αλληγορίες, με τον ίδιο τρόπο όπως και οι ιστορίες, οι μύθοι, τα αστεία, οι μύθοι ή τα όνειρα.
Η κινηματογραφοθεραπεία μπορει να λειτουργήσει ως ουσιαστικό βήμα προς την επίγνωση και την ίαση του τραυματικού, φυσικά σε συγκεκριμένο πλαίσιο και προϋποθέσεις. Η εισήγηση εξηγεί αυτές τις προϋποθέσεις και χρησιμοποιεί ως παράδειγμα αποσπάσματα από την κωμική σειρά “Two and a half men”
-Δρ. Θεώνη – Φανή Τριανταφύλλου Ψυχολόγος MSc Κλινικής Ψυχολογίας – PhD Γενικής Πειραματικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας Παν/μίου Κρήτης Ψυχιατρική Κλινική 414 Στρατιωτικού Νοσοκομείου
– Δρ. Καλλιόπη Χατήρα Ψυχολόγος B.A. Ψυχολογίας, MSc Ψυχοπαθολογίας, MSc Γενετικής Ψυχολογίας, DEA Κλινικής Ψυχολογίας, PhD Κλινικής Ψυχολογίας, Univ. Louis Pasteur- Strasbourg I. π. Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστημίου Κρήτης
Θεραπεία EMDR σε ασθενή με Παραληρητικές Ιδέες, Ιδέες Συσχέτισης και Ιδέες Αναφοράς, σε έδαφος Σχιζοσυναισθηματικής Διαταραχής : CaseStudy – Η Κατοπτρική Επανάληψη του τραύματος
Περίληψη
Η εισήγηση αποτελεί παρουσίαση περιστατικού με Σχιζοσυναισθηματική Διαταραχή. Οι άξονες της παρουσίασης είναι:
1. Η φαινομενολογία της κλινικής ψυχοπαθολογίας του ασθενούς,
2. η συσχέτιση του πυρηνικού συμπτώματος με την ψυχοτραυματική εμπειρία (σε πρώιμη φάση ανάπτυξης) που ανιχνεύθηκε στο οικογενειακό και στο τραυματικό ιστορικό του ασθενούς.
3. το πρωτόκολλο εργασίας βάσει της τραυματοθεραπείας EMDR (eye movement desensitization and reprocessing) που εφαρμόστηκε,
4. η τακτική εφαρμογής των δύο μεθόδων επεξεργασίας της τραυματικής εμπειρίας στα πλαίσια του μοντέλου EMDR, που στοχεύει στην αποδυνάμωση της παραληρητικής επεξεργασίας.
Τέλος, σχολιάζεται η σημασία της Ψυχοδυναμικής Ερμηνείας για την παραληρητική συμπτωματολογία, όπως και η σημασία της Ψυχαναλυτικής Σκέψης στη θεραπευτική σχέση (καθώς, η θεραπευτική ενσυναισθητική συνήχηση αποτέλεσε τη βάση της θεραπευτικής πράξης, ειδικά για τις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης περίπτωσης).
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Adams, R., Ohlsen, S., & Wood, E. (2020). Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) for the treatment of psychosis: a systematic review. European journal of psychotraumatology, 11(1), 1711349. ttps://doi.org/10. 1080/20008198.2019.1711349
Croes, C. F., van Grunsven, R., Staring, A. B., van den Berg, D. P., de Jongh, A., & van der Gaag, M. (2014). Mentale beelden bij psychose: EMDR als een nieuwe interventie bij het behandelen van stemmen en wanen [Imagery in psychosis: EMDR as a new intervention in the treatment of delusions and auditory hallucinations]. Tijdschrift voor psychiatrie, 56(9), 568–576.
de Bont, P. A., van Minnen, A., & de Jongh, A. (2013). Treating PTSD in patients with psychosis: a within-group controlled feasibility study examining the efficacy and safety of evidence-based PE and EMDR protocols. Behavior therapy, 44(4), 717–730.
https://doi.org/10.1016/j. beth.2013.07.002 van den Berg, D. P., & van der Gaag, M. (2012). Treating trauma in psychosis with EMDR: a pilot study. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 43(1), 664–671. Redirecting
12.30 – 12.45 Συζήτηση- Ερωτήσεις
———————————————————————————————————————-
11.30 – 14.30 Διαδικτυακό Συμπόσιο ΓΕΦΥΨΥ
11.30- 13.15 Τραπέζι Συζήτησης Θέμα: Σχολικός εκφοβισμός. Ο ρόλος της σχολικής κοινότητας και της οικογένειας
Ευθυμία Λώλου, Παιδοψυχίατρος, Ψυχοθεραπεύτρια παιδιών κι εφήβων, Διευθύντρια τμήματος Παιδοψυχιατρικής κλινικής του Καραμανδάνειου Νοσοκομείου Πατρών
Τρύφων Νικολόπουλος, Ειδικός Παιδαγωγός-Φιλόλογος, Μέλος διαγνωστικών επιτροπών και Συμβουλευτικής υποστήριξης 1 ου ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. Αχαΐας
Ευστράτιος Παπάνης. Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
Δεξιότητες Συμβουλευτικής και Ποιότητας στην Ειδική Αγωγή για Συνοδούς Παράλληλης Στήριξης και για Φροντιστές ατόμων με αναπηρία
Κυριακή Μερτζάνη Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Σχεσιακή Ψυχοθεραπεία.
Όταν οι οικογένειες δοκιμάζονται από την αναπηρία ενός μέλους της παράλληλα δοκιμάζονται και οι σχέσεις μεταξύ των συντρόφων , Στρατηγικές αντιμετώπισης και συμβουλευτική Γονέων.
13.15 – 14.15 ΤΡΑΠΕΖΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ:
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ (Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ)
Κώστας Β. Δημουλάς Φιλόλογος – Νομοπολιτικός – Θεολόγος, Ψυχολόγος (Φιλοσοφίας – Παιδαγωγικής – Ψυχολογίας / Ψυχολογίας, [Πειραματικής, Γνωστικής, Εξελικτικής, Σχολικής] και Κοινωνικής – Kλινικής Ψυχολογίας), MSc [Ψυχοανάλυσης και] Κοινωνικής – Κλινικής / Kλινικής Ψυχολογίας, Δρ (I.K.Y.) [Κλινικής Παιδονευροψυχολογίας και] Ψυχιατρικής Kλινικής Ψυχολογίας, Ερευνητής Βιοψυχοανάλυσης, Διαχειριστής Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας «Οργανισμός Ψυχοβιοαναλυτικής Μόρφωσης «ἐκ τῶν ὑστέρων»»
Ευριπίδης Κ. Δημουλάς, Αναπληρωτής Διαχειριστής Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας «Οργανισμός Ψυχοβιοαναλυτικής Μόρφωσης «ἐκ τῶν ὑστέρων»»
Έλλη Κ. Βέλλιου, Εικαστική εκπαιδευτικός, MSc «Τέχνη και Δημόσιος Χώρος», Κοσμήτωρ Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας «Οργανισμός Ψυχοβιοαναλυτικής Μόρφωσης «ἐκ τῶν ὑστέρων»»
Θεοδώρα Ευ. Παπαδημητρίου, Kαθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας και Γλώσσας, Γραμματέας Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας «Οργανισμός Ψυχοβιοαναλυτικής Μόρφωσης «ἐκ τῶν ὑστέρων»»
Αγγελική Α. Κουτσαβλάκη Φιλόλογος – Μουσικός, Επί των Δημοσίων Σχέσεων Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης Συλλογικής και Κοινωνικής Ωφέλειας «Οργανισμός Ψυχοβιοαναλυτικής Μόρφωσης «ἐκ τῶν ὑστέρων»»
Περίληψη
Με σκοπό να δειχτεί αν τα αγόρια ή τα κορίτσια είναι πιο επιθετικά, σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα θεωρητικής μελέτης, παρατηρήθηκε (έρευνα πεδίου) και καταγράφηκε η συμπεριφορά των παιδιών (αγόρια, κορίτσια, 12-18 ετών) του (πολυπληθούς) σχολικού συγκροτήματος 1ου Γυμνασίου / Λυκείου Λάρισας, στις ώρες διαλείμματος, για περίπου ένα χρόνο (2012-3).
Η (φυσική) παρατήρηση έγινε με την συγχρονική μέθοδο των επάλληλων ομάδων, δηλαδή με όλες τις τάξεις, την ίδια χρονιά (αυτήν της έρευνας), καθώς το δείγμα θα είχε αλλάξει, με το τέλος της χρονιάς και την αρχή της άλλης, αφού τα παιδιά της τελευταίας τάξης θα είχαν φύγει, από το σχολείο, στο οποίο θα ερχόταν μια νέα τάξη, ως η πρώτη του τάξη, η τελευταία του Δημοτικού Σχολείου.
Παρατηρήθηκε, ότι τα παιδιά των τάξεων συναθροίζονταν, σε υποομάδες της ίδιας τάξης και ηλικίας, όπως αναμενόταν, αν και χωρίς μόνιμη συγκρότηση, για όλη την ημέρα και το έτος, πράγμα, που βοήθησε, πολύ, στην ομαδοποίηση των παρατηρήσεων. Έγιναν συγκρίσεις, φύλων και ηλικιών. Τα παιδιά διακρίθηκαν, μέσα στην ομάδα τους, ανάλογα με τον βαθμό, που συγκέντρωσαν, σε ψυχολογική κλίμακα εκτίμησης συσχετισμού χρόνου εμφάνισης και είδους έκφανσης της επιθετικότητας, σε ένα ομαδοποιητικό πλαίσιο. Ευρέθηκε (ανάλυση παραγόντων), ότι τα αγόρια ήσαν επιθετικά, χωρίς αναστολές, αμέσως, ευθέως, τα δε κορίτσια με αναστολές, αργότερα, πλαγίως. Φαίνεται, έτσι, ότι η συμπεριφορά μας αρχίζει, πάντα, χρωμοσωμοφυλοορμονικά, ως ενάντια συμπεριφορά, που οι γυναίκες γρήγορα, αποκάμοντας, στην εκδήλωσή της, απωθούν, για όταν δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία, εμφανίζοντας αγαπητική συμπεριφορά, που δεν είναι παρά επιφανειακή (συμβατική) αναστολή της επιθετικότητας, μέχρις αυτή εκβραστεί, αγριότερη, από πριν.
14.15 – 14.30 Συζήτηση – Ερωτήσεις
——————————————————————-
ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΟΧΛΙΑΣ
13.45 – 14.00 Ενδοοικογενειακή βία και τα μοτίβα συν εξάρτησης. Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία εξετάζει στο σύστημα. Τα μέλη του συστήματος παίζουν τον ρόλο τους, θύτης, θύμα, σωτήρας. Διαγενεακό τραύμα που περνάει από γενιά σε γενιά.
Τατιάνα Τουζλούκωφ Σύμβουλος ψυχικής υγείας Εκπαιδευμένη στη Συστημική Oικογενειακή θεραπεία και τη θεραπεία τραύματος. Απόφοιτη Αμερικάνικου Κολεγίου Deree, Ba στην Ψυχολογία, Και MSc στη Συμβουλευτική. Μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Εταιρίας Συμβουλευτικής και Ευρωπαϊκής Εταιρίας Οικογενειακής Θεραπείας EFTA
14.00 – 14.15 ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΑΣ ΜΕΛΑΝΙΕΣ
ΜΑΝΘΟΣ ΜΥΡΙΟΥΝΗΣ Ψυχολόγος Ψυχοθεραπευτής
Το δέρμα σαν καμβάς που αποτυπώνει εκείνα που δεν μπορούν να ομολογηθούν. Την επουλωτική, ευεργετική επίδραση δηλαδή των τατουάζ και της δερματοστιξίας στο τραύμα και την ψυχική μας υγεία εν γένει
Ο όρος «θεραπεία με μελάνι» επινοήθηκε για κάποιο λόγο. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν συχνά τα τατουάζ ως υπενθυμίσεις της δύναμής τους, της ανθεκτικότητάς τους και του γεγονότος ότι είναι ζωντανοί. Μπορεί να έχουν τραυματιστεί, κακοποιηθεί, πληγωθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Το να κάνουν τατουάζ ενός συγκεκριμένου συμβόλου ή φράσης μπορεί να είναι μια καθημερινή υπενθύμιση σε σας τους ίδιους ότι είστε ζωντανοί και ευημερείτε.
Μια δήλωση που αφορά πολύ εσωτερικά σας κομμάτια και ταυτόχρονα σηματοδοτεί το γεγονός ότι παρόλο τον τραυματισμό σας ότι είστε ακόμα ζωντανοί και κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε. Με άλλα λόγια οτι η ιστορία σας συνεχίζεται. Τα τατουάζ μπορούν να λειτουργήσουν ως ένας τύπος παραθύρου στην ψυχή για να εκφράσουν εμπειρίες και συναισθήματα που διαφορετικά μπορεί να μην είναι γνωστά.
Οι ψυχολόγοι συμφωνούν ότι ένα τατουάζ μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά, σαν μια εξωτερική αναπαράσταση ενός εσωτερικού τραύματος και να συμβάλει αφενός στην διαδικασία επεξεργασίας του αλλά κι αφετέρου να σαν έναν τίτλο τιμής για όλα όσα έγιναν κατορθωτά και σαν σημείο συναγερμού αν μελλοντικά κάτι παρόμοιο έρθει ξανά μπροστά σας. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το τατουάζ λειτουργεί και σαν ένα μέσο αποκατάστασης των ψυχολογικών κραδασμών για εκείνους που αγωνίζονται και προσπαθούν να πάρουν ξανά την ζωή στα χέρια τους.
Με το τατουάζ κι ότι αυτό εκπροσωπεί για κείνους, κι οτι περιεχόμενο του έχουν ”αναθέσει” τους δίνεται η δυνατότητα να βγαίνουν εκτός του εαυτού και σαν ξένοι να το παρατηρούνε σαν έργο τέχνης, επεξεργαζόμενοι το ταυτόχρονα το τραύμα, κι ότι αυτό ”εκπροσωπεί” πιο ψύχραιμα και ”αποστασιοποιημένα” αποκτώντας έτσι μεγαλύτερη διαπραγματευτική αξία. Μετρώντας παράλληλα και την δική μας προοδο κι εξελιξη σχετικα…
Με ενα τατουάζ το ατομο επαναλαμβανόμενα ανακαλεί τις τραυματικές του εμπειρίες, το ίδιο το τατουάζ λειτουργεί σαν ερέθισμα να καταφέρει σταδιακά να διαπραγματευτεί στο ”εδώ και τώρα” την ρεαλιστική διάσταση του τραύματος. Μπορεί έτσι να υπάρξει και στο ”εκεί και τότε” και στο ”εδώ και τώρα” με το τατουάζ σαν μια γέφυρα και σαν παρονομαστής των συμπεριφορών της επιβίωσής μας. Μια διαδικασία που σε κάθε περίπτωση δρα βοηθητικά ως προς την οικιοποίηση των ψυχικών και σωματικών μας τραυμάτων.
Μέσα από την μεταμορφωτική δύναμη της τέχνης μπορούν τα τραύματα να ειδωθούν όχι σαν πληγές αποκλειστικά αλλά και σαν προσωπικά μας παράσημα θάρρους.
Σαφώς και λειτουργούν ως κίνηση αυτοφροντίδας, σαν μια προσωπική αφήγηση ενδυνάμωσης και αυτοέκφρασης.